Բժշկական հակացուցումներ արշավների ժամանակ
Սպորտը և արշավներն առողջ ապրելակերպ վարելու լավագույն միջոցներից են։ Ինչպես տարբեր սպորտաձևերում, այնպես էլ արշավների ժամանակ պետք է խիստ ուշադրություն դարձնել մեր առողջական վիճակին: Կան հստակ բժշկական հակացուցումներ, որոնց պարագայում չի թույլատվում մասնակցել արշավների և լեռնային վերելքների: Հաճախ արշավները ուղեկցվում են օրգանիզմում սթրեսի ավելացմամբ և ֆիզիկական ծանրաբեռնվածությանբ: Այս գործոնները հաշվի առնելով՝ ներկայացնում ենք բժշկական հակացուցումների ցանկ, որոնց առկայության պարագայում խորհուրդ չի տրվում արշավների մասնակցել:
Ունեք առողջական խնդիր, բայց ցանկանում եք մասնակցել արշավի՞
Հնարավոր է մասնակցել արշավների, նույնիսկ որոշ առողջական խնդիրների դեպքում։ Սակայն այն պարագայում, եթե Դուք լիովին ի վիճակի եք ինքնուրույն վերահսկել հիվանդության ընթացքը և այն չի խանգարում ակտիվ կյանքով ապրելուն:
Ահա մի քանի խորհուրդ, եթե ունեք որևէ առողջական խնդիր, բայց որոշել եք մասնակցել արշավի:
- Համոզվեք, որ ձեր խնդիրը սրացման փուլում չէ և դուք լիովին վերահսկում եք այն
- Նախապես զգուշացրեք մեր աշխատակցին ձեր խնդրի մասին, նախքան արշավին գրանցվելը
- Զրուցեք Ձեր բժշկի հետ և համոզվեք, որ Ձեր առողջական վիճակը համապատասխան է տվյալ արշավին մասնակցելու համար
- Ձեզ հետ ունեցեք բավարար քանակությամբ անհրաժեշտ դեղամիջոցներ, որոնք պետք է ընդունեք սրացման դեպքում
- Ձեռք բերեք դժբախդ պատահարներից ապահովագրություն ակտիվ հանգստի համար: Այն հատուցում է ապահովագրված անձի կամքից անկախ տեղի ունեցած հանկարծակի, արտաքին ազդեցության հետևանքով անձի կյանքին կամ առողջությանը հասցված վնասները: Ապահովագրություն կարող եք ձեռք բերել Լիգա ինշուրանս, Նաիրի ինշուրանս, Ռեգո ինշուրանս կամ այլ ապահովագրական կազմակերպություններից
Բժշկական հակացուցումներ
Ինչպես և նշեցիք, կան հստակ բժշկական հակացուցումներ, որոնց առկայության դեպքում խստիվ արգելվում է մասնակցել արշավների: Եթե ունեք ստորև նշված խնդիրներից որևէ մեկը, ապա վտանգի մի ենթարկեք ձեր առողջությունը և խուսափեք արշավների մասնակցությունից:
Պետք է խուսափել արշավների մասնակցությունից, եթե առկա են հետևյալ խնդիրները՝
- Սրացման փուլում գտնվող ցանկացած հիվանդություն
- Հոգեկան հիվանդություններ, որոնք դժվարացնում են մարդու հետ շփումը
- Ցավային համախտանիշով չարորակ նորագոյացություններ
- Անգինա
- Լյարդի հիվանդություններ (սուր և սրացող հեպատիտ, լյարդի անբավարարության այլ հիվանդություններ)
- Էնդոկրին գեղձերի հիվանդություններ
- Ոչ լրիվ վերահսկման փուլում գտնվող շաքարային դիաբետ
- Երիկամային հիվանդություններ (սրացման փուլում գտնվող երիկամային բորբոքում, երիկամային անբավարարություն)
- Թրոմբոֆլեբիտ կամ երակի պատի բորբոքում, Թրոմբոզ
- Արնահոսություններ
- Գլաուկոմա տեսանյարդի հիվանդություն
- Սիֆիլիս
- Հղիություն
- Օրգանիզմի ցանկացած հատվածում ընթացող թարախային պրոցեսներ
- Էպիլեպսիա
- Անհայտ պատճառով երկարատև ջերմություն
- Հոդերի հիվանդություններ (ծնկի և միջողային հոդերի անկիլոզ, դեֆորմացվող օստեոարթրիտ՝ ֆունկցիայի զգալի բացակայությամբ, հոդերի և ոսկորների տուբերկուլյոզ)
Սրտանոթային համակարգի հիվանդություններ
Արշավների չի կարելի մասնակցել սրտանոթային խնդիրներ ունեցող մարդկանց, քանի որ արշավը կարող է առաջացնել սրտամկանի ավելորդ լարում, խոչընդոտել սրտի բնականոն աշխատանքին: Սա լուրջ հետևանքներ կարող է ունենալ: Հետևաբար, սրտանոթային խնդիրներ ունեցողները պետք է խուսափեն ծանր ֆիզիկական ակտիվությունից, հատկապես արշավներից, առանց բժշկի թույլատվության։
Պետք է խուսափել արշավների մասնակցությունից, եթե առկա են հետևյալ խնդիրները՝
- Սրտի իշեմիկ հիվանդություն
- Ոչ պակաս, քան 6 ամիս առաջ ունեցած սրտամկանի ինֆարկտ
- Սրտի և աորտայի անևրիզմա
- Խոշոր անոթների անևրիզմա
- Արյան շրջանառության անբավարարության IIԱ և ավելի բարձր փուլեր,
- Սրտի առիթմիեա
- 3-րդ աստիճանի հիպերտոնիա (180/110 մմ Hg-ից բարձր ճնշում)
Շնչառական համակարգի հիվանդություններ
ֆիզիկական ծանրաբեռնվածությունը մեծացնում է շնչառական համակարգի բեռը։ Արշավները, հատկապես լեռնային վերելքները, պահանջում են թթվածնի հավելյալ քանակություն, ինչը կարող է խնդրահարույց լինել այն մարդկանց համար, ովքեր ունեն ասթմա, բրոնխիտ կամ այլ շնչառական խնդիրներ: Նույնիսկ շնչառական խնդիրներ չունեցիող անձինք պետք է նախապատրաստեն իրենց օրգանիզմը, եթե պլանավորել են կատարել 5000+ վերելք: Այդ մասին ավելի մանրամասն կարող եք կարդալ «Կլիմայավարժեցումը լեռներում» հոդվածում:
Պետք է խուսափել արշավների մասնակցությունից, եթե առկա են հետևյալ խնդիրները՝
- Ասթմատիկ կարգավիճակով բրոնխիալ ասթմա
- 2-3 աստիճանի բրոնխեեկտազիա
- 2-3 աստիճանի շնչառական անբավարարություն (շնչառության պակաս 28 րոպեից ավելի հանգստի ժամանակ)
- Հեմոպտիզ
- Բույսերի և փոշու սուր ալերգիաներ
- Տուբերկուլյոզի ակտիվ ձև
Արյան հիվանդություններ
Բարձրլեռնային պայմաններում օդում թթվածնի մակարդակը նվազում է, ինչը կարող է խնդիրներ առաջացնել՝ հատկապես այն մարդկանց համար, ովքեր ունեն արյան հիվանդություններ, օրինակ՝ անեմիա (արյան կարմիր բջիջների պակաս): Նրանց օրգանիզմն արդեն դժվարությամբ է ապահովում հյուսվածքները թթվածնով, և նման պայմաններում խնդիրները կարող են խորանալ: Արշավի ընթացքում հնարավոր են վնասվածքներ, որոնց դեպքում արյունահոսությունը դժվար կլինի վերահսկել, եթե մարդը ունի արյան մակարդելիության խանգարումներ (օրինակ՝ հեմոֆիլիա): Այսպիսի իրավիճակներում անգամ փոքր վերքը կարող է մեծ խնդիր դառնալ:
Եթե մարդը ունի արյան հիվանդություն, որը թուլացնում է նրա իմունային համակարգը (օրինակ՝ լեյկոզ), ապա նրա օրգանիզմը դժվարությամբ է հաղթահարում շրջակա միջավայրի վարակի աղբյուրները (տարբեր վիրուսներ, բակտերիաներ), որոնք կարող են հանդիպել արշավի ժամանակ:
Պետք է խուսափել արշավների մասնակցությունից, եթե առկա են հետևյալ խնդիրները՝
- Միջին և ծանր անեմիա
- Թրոմբոցիտոպենիկ պուրպուրա
- Հեմոֆիլիա
- Լեյկոզ և արյան համակարգի այլ չարորակ հիվանդություններ
Ստամոքսաաղիքային հիվանդություններ
Ֆիզիկական ակտիվությունը կարող է բարդացնել ստամոքսի և աղիների հիվանդությունների ընթացքը: Օրինակ, խոցի դեպքում կարող է ուժեղանալ ցավը, իսկ գերհոգնածությունը կարող է առաջացնել աղիքային սպազմներ։ Արշավների ժամանակ նաև լինում են օրգանիզմի ջրազրկման դեպքեր, ինչը կարող է հատկապես վտանգավոր լինել լյարդի կամ աղիների քրոնիկ հիվանդություններ ունեցող մարդկանց համար։
Պետք է խուսափել արշավների մասնակցությունից, եթե առկա են հետևյալ խնդիրները՝
- Գաստրիտ
- Սուր պեպտիկ խոց (վերջին 3 շաբաթվա ընթացքում ցավի, մշտական սրտխառնոցի, պարբերաբար փսխման կամ արյունահոսության առկայություն)
- Փորլուծություն կամ փսխում` արշավին նախորդող 3 օրերի ընթացքում (բացառությամբ սննդային թունավորումների)
Եթե ունեք առողջական խնդիրներ, անպայման խորհրդակցեք Ձեր բժշկի հետ՝ Ձեր վիճակը ճիշտ գնահատելու և անհրաժեշտ միջոցառումները նախապես պլանավորելու համար:
Հիշեք՝ Ձեր առողջությունն առաջնային է, և նույնիսկ ամենագեղեցիկ արշավի համար չարժե վտանգի ենթարկել Ձեր կյանքն ու անվտանգությունը: Արշավին մասնակցելու համար կարևոր է լինել լիովին պատրաստ՝ թե՛ ֆիզիկապես, թե՛ հոգեպես:
Սույն հոդվածի հեղինակային իրավունքը պատկանում է armgeo.am կայքին։ Հոդվածի բովանդակությունը կարող է մեջբերվել, օգտագործվել այլ կայքերում, միայն ակտիվ հղում պարունակելով դեպի սկզբնաղբյուրը: